کؤچری قادینلار؛ حیاتین یارادیجیلاری
ناهید نقیزاده
سانکی ایللردیر سنی تانییرلار. گؤروشون ایلک آنلاریندا بئله محبتلی داورانیشلاری اونلارلار هر هانسی بیر موضوعدا دانیشاجاق قدهر سنده راحاتلیق حیسسی یارادیر. شاهسئون ائلینین کؤچری قادینلاری دا دیگر کؤچری قادینلار کیمی گؤزهل، صنعتچی، قئیرتلی، فراستلی و اؤنملی بیر رولا صاحیبدیرلر.
گؤروشون ایلک دانیشیغیندان اونلار اولمادان کؤچری حیات دا انلامسیزدیر –دئیه، دوشونورسن. کؤچری حیاتین دوام ائدیب ائدیلمهمهسی، اونلارین ایلین بوتون فصیللرینده گون دوغاندان گئجهنین سون دقیقهلرینه کیمی اولان اهمیتلی مسئولیتلرینه باغلیدیر.
قیشلاقدا گون دوغدوغوندا، چوبانلار و اونلارین حئیوانلارینی چؤله و اوشاقلارینی مکتبه گؤندرمک اوچون سحر یئمهیی حاضیرلاییرلار. گون دوغاندان ناهار چاغلارینا کیمی ده ائو ایشلرینی قایداسینا سالماقلا، حئیوانلار داغدان دؤندوگونده کیشیلر ایله برابر قوزولاری امیشدیریب سوتلرینی ساغماغا حاضیرلیق گؤرورلر. آیران، کره، پئندیر و قاتیق حاضیرلاماق، حئیواندارلیق ایشلرینه کؤمک ائتمک، چؤرهک یاپماق، ال ایشلری دوزلتمک و … اونلارین گؤردوگو دیگر ایشلردندیر. سانکی بو قادینلار آنا طبیعتدن ایلهام آلاراق یارادیجیلیقدا میثالسیزدیلار.
شاهسئون قادینلارینین دیگر خصوصیتلریندن درین حساسیتله چادیرلارینین ایچیندهکی اشیالارا دوزن وئریب، اونلارین ایچینی رنگلی، گؤزهل و فرقلی ال ایشلری ایله بزهمکدیر.
قیساجا، اونلار کؤچری حیاتی چتینلیکلرینین ایچینده عاییلهده صمیمیت و سئوگی یاراتماق ایله بئلهنچی اقتصادی و کولتورل حیات طرزینی یاشاتماق اوچون حیات قایناغیدیرلار.
اونلار جسارتلی و مهارتلی آت چاپدیرانلاردیلار. اونلارین طبیعتدن ایلهام آلاراق عنعنهوی ایپک بویالی گئییملری، باهار فصلینده موغان چؤللرینین گؤزهللیکلرینی نئچه قات ائدیر.
طبیعت اونلارین بوتون صنعت، گؤزهللیک و یارادیجیلیقلارینا رغمن، چیینلرینه آغیر بیر یوک قویماقدادیر. سو قیتلیغی و ایچمهلی تمیز سویا ال تاپماق چتینلیگی اونلارین هامیسینین دیلیندن ائشیده بیلهجهییمیز اورتاق چتینلیکلردیر.
سون نئچه ایلده، سو پرابلئمیندن علاوه «تورپاق» آدلی بیر چتینلیکله ده قارشی قارشییادیرلار. باخمایاراق کی «خدآفرین» لایحهسینده اونلارین قیشلاقلاریندا گئنیش سویهده سو بورولاری چکیلمک نظرده آلینیبدیر و بو کؤچری قادینلارین اورهکلرینده سو پرابلئمینین حل اولونماسینا داییر اومود یارادیبدیر، آنجاق تورپاقلارینین الدن گئتمه قورخوسو اونلاری سارسیلدان و گلهجگه استرسله باخان عامیللره چئوریلیبدیر.
صمیمی دانیشیقلاریمیزین اثناسیندا اونلارین بو سو و تورپاق پرابلئملرینه اولان چیخیش یوللارینی اؤیرنمهیه چالیشیرام. شهرلره کؤچمهدیکلری حالدا، جاوانلارینین ایستر ساوادلی یا ساوادسیز، بئکار اولدوقلاریندان دانیشیرلار. سو و تورپاق مسئلهلرینه بیر طرفدن جاوانلارینین گلهجکلرینی ایشیقلاندیراجاق اومود نقطهسی کیمی، دیگر طرفدنایسه حئیوانلارینین یئملرینی تامین ائتمکله، کؤچری حیاتی دوام ائتدیره بیلهجک بیر واسیطه کیمی باخیرلار.
جاوانلارین بئکارلیق پرابلئمینین یانیندا، قیز اوشاقلارینین تحصیل حسرتیله یاشامالاری دا بؤیوک بیر پرابلئمودور. قیشلاقدا اورتا و سون مکتبلرین اولماماسی، اونلاری طبیعی حاقلاریندان اوزاقلاشدیریر. معین عنعنوی اینانجلار تاثیرینده و بیر چوخ عاییلهلرین مادی دورومونون یاخشی اولمادیغیندان قیز اوشاقلاری تحصیللرینه داوام ائتمک اوچون شهرلره ده گئده بیلمیرلر. بو سببدن اونلار بیرینجی مکتبی قورتاراندان سونرا آنالاری ایله بیرگه عاییلهنین گوندهلیک ایشلری ایله مشغول اولورلار. قادینلارین بیری چادیردا اوینایان اوشاقلارا ایشاره ائدیب دئییر: بو اوشاقلار گونده اوچ دفعه تحصیل حسرتی ایله آغلاییب، شیلتاقلیق ائدیرلر.
صمیمی دانیشیقلاریمیزین اورتاسیندا، حوزونلو بیر سس ایله «قیزلاریمیزین ساوادسیز اولماقلاری اونلارین گلهجکلری و ائولیلیکلرینی ده تاثیر آلتینا آلیر. قیزلاریمیزین ساوادسیز اولدوقلاریندا هم ایش احتیماللاری آزالیر، هم ده عاییلهلر اوغلانلارینین اَن آزی دیپلم ساوادی اولان بیر قیز ایله ائولنمهسینی ایستهییرلر.»–دئییرلر.
بئلنچی بیر شراییطده، اوغلانلارین وضعیتی قیزلاردان داها یاخشیدیر. چونکی عاییلهلر اوغلان اوشاقلارینی قیز اوشاقلارینا نیسبت چوخ راحاتلیقلا درس اوخوماق اوچون شهرلره گؤندریرلر. بونلارین بیر سیراسی عاییلهنین شهرده اولان قوهوم- اقربالارینین ائولرینده، بیر سیراسی کیرالیق ائولرده قالیب، اؤز تحصیللرینی داوام ائتدیره بیلیرلر.
قادینلارین پرابلئملری تکجه بونلار دئییل. اونلار اَن کیچیک طب، ساغلیق و ریفاهدان دا محرومدورلار. بونا خاطیر ده خسته اولدوقلاریندا یا عنعنوی شکیلده درمان آلمالیدیرلار، یادا بؤیوک بیر پول خرج ائتمکله شهرلرین خستهخانالارینا موراجیعت ائتمهلیدیرلر.؛ بودا بیر چوخ عاییلعلره ایمکانسیز حالدیر.
کؤچری قادینلارا اهیمتلی اولان اونلارین کؤچری یاشام کیملیگی و اونلارا عایید اولان بؤلگهلره باغلیلیقلاریدیر. اونلار اؤز بؤلگهلرینی بوراخیب کند و شهرلرده یاشاماق ایستهمیرلر؛ آنجاق اؤزهلرینه مخصوص اولان اقتصادی و اجتماعی وارلیقلارینا دایاناراق، دهیرلی بیر استحصالچی کیمی؛ طب، تحصیل، ساغلیق، ریفاه و دیگر ایمکانلاردان فایدالانماغی اؤز حاقلاری بیلیب و بو ایمکانلارین تامین ائدیلمه آرزوسوندادیرلار.
منبع: «ایشیق» درگیسی، نومره ۱ ، اردیبهشت و خرداد ۱۳۹۷
آنلاین ساتیش و آبونمان:
www.ishiq.ir
info@ishiq.ir
۰۹۳۷۹۹۹۹۶۳۷