اوستاد گنجعلی صباحی‌

(1368 – 1285)

معاصر گونئیی آذربایجان ادبیاتی‌نین نثر قولو، قوجامان یازیچیمیز گنجعلی صباحی‌نین آدی‌لا باغلی‌دیر. آذربایجان دیلی و ادبیاتی اوزره آکادئمیک تحصیل آلدیغی اوچون، دیل و ادبیاتین اینجه‌لیک‌لرینی و بدیعی خصوصیت‌لرینی دریندن بیلن، دوغما خالقین معنویاتینی یاخشی تانییان، جمعیتین داخیلینده‌کی قایدا- قانونلاری اجتماعی و سیاسی موباریزه‌ده‌ اؤیره‌نن قوجامان ادیب، اؤز دؤورو شرایطینی گؤستر‌ن پارلاق نثر اثرلری‌نین مؤللیفی اولموشدور. بو اثرلر، اجتماعی قورولوشون گئرچکلیک‌لری‌نین شفاف بیر بدیعی گوزگوسو اولماقلا برابر، اجتماعی طلباتین جاوابی کیمی، ادیبین صنعت یؤنونو قاباریق شکیلده نوماییش ائتدیره بیلمیشدیر.

گنجعلی صباحی 1285- ینجی گونش ایلی‌نین بهمن آییندا، “مرند” شهری‌نین یاخینلیغیندا  یئرلشن “میاب” کندینده دونیایا گؤز آچمیشدیر. یئددی یاشیندا، آتاسینا قوووشماق اوچون، عائیله‌سی‌ایله بیرلیکده آرازین او تایینا کؤچور و “گده‌بی”ناحیه‌سینده ساکین اولورلار.

1914- ینجی ایلده بیرینجی دونیا ساواشی‌نین باشلانماسی‌لا، عائیله‌سی‌ بیرلیکده “شامخور”ا کؤچور و چؤره‌کچی‌لیک ایشی‌ایله مشغول اولور.

 1917- ینجی ایل تحصیلینی داوام ائتمک اوچون بئشینجی صینیفده اوخوماغا باشلاییر و تحصیل‌له برابر، صحنه ایشلرینه‌ده داخل اولور.

1920- ینجی ایلده، قونشولاری‌نین 15 یاشلی قیزی “حبیبه” ایله ائوله‌نیر.

1924- ینجی ایل، یئددینجی صینیفی قورتاردیقدان سونرا، اورتا و عالی تحصیلینی داوام ائتدیرمک اوچون گنجه شهرینده یئنی آچیلمیش عمله فاکولته‌سینه داخیل اولور.

1929- ینجی ایلده اورتا مکتبی قورتاریب، باکی‌دا پئداگوژی انیستوتونون دیل و ادبییات شعبه‌سینه داخیل اولور. 1932- ینجی ایلده گده‌بی و بیر ایلدن سونرا شامخور اورتا مکتب‌لرینین مودیری وظیفه‌سینده چالیشیر.

1937‌-ینجی ایل سووئت وطنداشلیق پاسپورتو اولمادیغی اوچون آتاسی‌لا بیرلیکده یاخالانیر، 22 آی زینداندا قالدیغدان سونرا، سونرا، عائله‌سیله بیرلیکده 5 ایل شیمالی قازاخستانا سورگون ائدیلیر.

1941- ینجی ایل، ایکینجی دونیا ساواشی‌ باشلانیر و گنجعلی‌نین جزا حؤکمونو 5 ایل‌دن 8 ایله قده‌ر اوزادیر.

1946‌- ینجی ایل سورگوندن قاییدیر و جنوبی آذربایجاندا انقلاب اولوب- خبرینی ائشیدیر.

1325- ینجی شمسی ایل، 40 یاشیندا ایکن، آنا وطنه دوغرو گئری دونور و تبریز رادیوسونون ادبی بوراخیلیش شعبه‌سینده خالق شاعیری بالاش آذراوغلو ایله امکداشلیق ائدیر و تبریز دانشگاهی‌نین دیل و ادبیات شعبه‌سینده‌ده تدریس ائتمه‌یه باشلاییر.

1325- ینجی ایل آذر آیی‌نین 20- سینده، آذربایجانین ملی حؤکومتی آمریکا سیلاحلاری‌نین گوجویله شاه قوشونو و یئرلی فئودال‌لار و اوباش‌لاری الی‌له دئوریلیر.

1325- ینجی ایل آذرین 23- ینده گنجعلی توتولور و مینلر آذربایجانلی کیمی ایشکنجه آلتینا آلینیر.  نهایت “مهاجر” و “متجاسر” آدی‌لا نئچه آی زینداندا قالدیقدان سونرا، لورستانین بدرآباد منطقه‌سینده یئرلشن “قلعه مظفر”ه سورگون ائدیلیر.

1327- ینجی ایل سورگوندن یئنه‌ده باشی بلالی تبریزه، عائیله‌سی‌نین یانینا قاییدیر.

1329- ینجی ایلین باهاریندا عائیله‌سی‌له بیرگه، تئهرانا کؤچور و قارداشی – گؤرکملی رئژیسور – صمد صباحی- ‌نین یاردیمی ایله ایشه باشلاییر و ادبی فعالییت‌لرینه‌ده داوام وئریر.

1330-1331- ینجی ایللرده یولداشلاری‌لا بیرلیکده “آذربایجانلی‌لارجمعییتی” و بو جمعییتین نزدینده ” آذربایجان یازیچیلار و شاعیرلر مجلیسی”نی یارادیر و تهراندا نشر اولان “بشریت” و “بشیر آینده” گونده‌لیک‌لری و چوخ تیراژلی “چلنگر” درگیسینده اؤز اثرلرینی یایماغا باشلاییر.

1332- ینجی ایلین 28 مرداد کودتاسیدان سونرا یئنی‌دن تعقیبه، آزار – اذیت‌لره معروض قالیر و اجتماعی حاق‌لاردان محروم کیمی، آغیر ایللری باشدان کئچیریر.

1344- ینجی ایلده “قارتال” آدلی حیکایه‌لر مجموعه‌سی ایشیق اوزو گؤرمه‌دن، چاپخانادا خمیر اولوب و آرادان آپاریلیر.

1350- ینجی ایللرین اوللریندن انقلابا قده‌ر، تهراندا فعالیت گؤسترن “دوستلار گؤروشو” عنوانلی ادبی- مدنی درنک‌له جیددی امکداشلیق ائدیر.

1357- ینجی ایل بهمن انقلابی‌نین غلبه‌سیندن سونرا “قارتال” آدلی حیکایه‌لر مجموعه‌سی چاپدان چیخیر. تهراندا “آذربایجان یازیچیلار و شاعرلر جمعییتی و ” آذربایجان انجومنی” ‌نین یارانماسیندا جیدی اشتراک ائدیر، “یولداش”، “وارلیق”، “انقلاب یولوندا”، “اولکر” و …  مجله‌لرینده اؤز حیکایه و ادبی- تنقیدی یازیلاری‌لا چیخیش ائدیر، ادبی محفیل‌لرده بیر آق‌ساققال کیمی حضور تاپیر، شاعیرلر و یازیچیلار جمعیتی‌نین صدری و بو جمعیتین اورگانی “گونش” مجله‌سی‌نین بانیسی اولور.

1359- ینجی ایلده  “حیات فاجعه‌لریندن” آدلی ایکینجی حیکایه‌لر مجموعه‌سی‌ده یاییلیر.

1360- ینجی ایلده اوزون ایللر ادبیات‌شوناسلیقا دایر یازدیغی “شعریمیز زامانلا آددیملاییر” مقاله‌لر توپلوسو چاپدان چیخیر.

1368- ینجی ایل شهریور آیی‌نین 15- ینده، 83 یاشیندایکن دونیاسینی ده‌ییشیر و ابدیته قوووشور.

1372- ینجی ایل، “اؤتن گونلریم” آدلی اوتوبیوگرافیاسی کیتاب شکلینده یاییلیر. بو کیتاب 1383- ینجی ایلده فارس دیلینه‌ده ترجومه اولور.