“عليقلي كاتبي” مظفر درفشي و باشقا دوستلارینین دیلیندن
ایضاح:
آذربایجانیمیزین ادبی و مدنی شخصیتلریندن بیری‌ده اوستاد علیقلی کاتبی(آغ قوش) اولموشدور. او عؤمورونون بؤیوک بیر حصه‌سینی ادبیات، اینجه صنعت و مطبوعاتیمیزین انکشافی اوغروندا زحمتلره قاتلاشان ضیالیلاریمیزدان ایدی کی تاسفله بیر چوخلاری کیمی اونودولماقدادیر. حال بو کی، گنج نسلیمیزین ایستر ادبیات و اینجه صنعت ساحه‌سینده و ایسترسه‌ده مطبوعات تاریخیمیزده زحمت چکیب و اونلارین انکشافیندا عؤمور صرف ائدن شخصیتلریمیزله تانیش اولماقلاری چوخ واجب بیر مسئله کیمی گؤرونمکده‌دیر.
اؤزونه (آغ قوش) تخلصینی سئچن علیقلی کاتبی 1299ینجی ایل مراغه شهرینده آنادان اولوب، گنج ایللرینی ژورنالیسم فعالیتلریله کئچیریب، آذربایجان نهضتی‌نین اشتراکچیلاریندان اولوب و اوتوزونجو ایللرده “آذربایجان”، “بشیر آینده” و “بشریت” روزنامه‌لریله امکداشلیق ائتمیش و انقلابدان سونرا “آذربایجان انجومنی”نین اداره هئیتینده فعالیت گؤسترمیشدیر.
علیقلی کاتبی‌نین آذربایجان دیلینده بیر چوخ مقاله، شعر و حیکایه‌لری دؤرو مطبوعاتدا چاپ اولوب و کیتاب صورتینده ایشیق اوزو گؤرن یالنیز “تازا بایاتیلار” عنوانلی شعر مجموعه‌سی‌دیر(1378- اندیشه‌نو نشریاتی). اونون «وولقان» آدلی حیکایه‌سی ایلک دفعه اولاراق 1320ینجی ایلده نشر ائدیلیبدیر. بو حیکایه‌ایله برابر کاتبی‌نین 1324ینجی ایل نشر اولان “گنج فدایی” حیکاسه‌سی‌ده معاصر حیکایه تاریخیمیزین پارلاق نمونه‌لریندندیر. فارس دیلینده‌ایسه بیر نئچه ترجمه‌سی او جومله‌دن: جستجوی طلا(ژرکوف 1343)، سفر به دور ماه(ژول ورن- بی‌تا )، شوان‌ها(بالزاک 1337) و …کیتابلاری‌دا مختلف ایللرده نشر ائدیلیبدیر. علیقلی کاتبی 1379ینجی ایلده تهران شهرینده وفات ائتمیشدیر.
بیز، اوستاد کاتبی و بو کیمی ضیالی شخصیتلریمیز اونودولماسینلار دئیه، آرا بیر اونلارین حیات و یارادیجیلیغی باره ده امکان قده‌ر معلومات یایاجاغیق. بو اومیدله کی عزیز و حؤرمتلی اوخوجولاریمیزا فایدالی اولسون. آشاغیداکی یازیدا آذربایجان یازیچی، شاعر، رسام و ژورنالیستی اوستاد علیقلی کاتبی(آغ قوش) باره‌ده حؤرمتلی شاعریمیز اوستاد مظفر درفشی‌نین یادداشیندا قالان معلوماتلاری سیزه چاتدیراجاغیق. دئمه‌لی‌ییک کی بو یازی بوندان اؤنجه “آذری- ائل‌دیلی و ادبیاتی” درگیسی‌نین ایکینجی نومره‌سینده(قیش 1382) یاییلمیشدیر.
***
“عليقلي كاتبي” مظفر درفشي و باشقا دوستلارینین دیلیندن
من بيرينجي دفه اولاراق عليقلي ايله 13۲3- نجو ايلده تبريزده نشر اولان «فرياد» روزنامهسي دفترينده تانيش اولدوم. او زامان من نوجاوانليق و جاوانليق شوري ايله آلوولانان وطني شعرلر, فارسجا و آذربايجانجا يازيب تبريزده نشر اولان روزنامهلرده او جوٍملهدن «فرياد»، «خاورنو» و باشقالاريندا چاپ اولماسينا هيمّت گوستريرديم.
«فرياد»ين موٍديري ندنسه مني گؤرمك اوٍچوٍن پيـغام گؤندرميشدي، روزنامه دفترينده بيزيم گؤروٍشده تصادوٍفي اولاراق عليقلي ايله ده تانـيش اولدوم. او گؤروٍشوٍن سونوندا عليقلي ايله منيم آرامدا سوٍركلي بير دوستلوق علاقهسي ياراندي و من اونو چوخ صداقتلي، ايمانلي و درين دوٍشوٍنجهلي بير انسان تانـيديم. بو اولدو كي بيزيم دوسلوغوموز داوام ائتدي. سونرالار او ژوٍرناليستي فعاليـتين «يئني شرق» و «آزاد ملت» روزنامهلرينده ايدامه وئرديگي حالدا منيمله گنج يازيچيلار ييغينجاقلاريندا و دايرهلرده گؤروٍشوٍموٍز و يولداشليغيميز داوام ائديردي. من عليقلي‌نـين خصوٍصي حياتـيندا باش وئرن حادثه‌لردن، چتينليكلردن، آلچاق- اوجالاردان خصوصیله حيات يولداشينيـن اوزون خستهليگي نتيجهسينده چكديگي زحمتلردن يازماق ايستهميرم, لاكين اونون معنوي شخصيتي و انساني سجيّهلريندن نه قده‌ر يازسام آز اولاجاق. عليقلي اخلاقن او قده‌ر حليم، موٍلاييم. گوٍلر اوٍزلوٍ, دؤزوٍملوٍ بير انسان ايدي كي دوستلاري اونا «مقدّس انسان» لقبي وئرميشديلر. اونيله بيرليكده زندان چكميش دوستلار تأييد ائديرديلر كي چتينليكلرده، آغير گوٍنلرده و دار گوٍنلرده عليقلينين مؤحكم ايرادهسي و تدبير گؤسترمهسي اونلارا روحيه وئرمکده بؤيوٍك رول اويناميشدي و بونا گؤرهده او عؤمورونوٍن آخير گوٍنلرينه كيمي هامينـين علاقه و احترامين اؤزوٍنه جلب ائتميشدي، من اوندان هئچ زامان، هئچ كيمسهيه نيسبت احترامسيزليـق يا قابالـيق گؤرمديم. جوٍرعتله دئـيه بيلرم عؤموٍر بويو اونو تانـييانلاردان بير نفر اونا عداوت و كينه احساس ائتمهميشدير. اونون اجتماعی، سیاسی كاراكئـترلرينه و فعاليتلرينه گلديكلده او درين دوشونجهسي اساسيندا انسانپرور بير روحيهيه ماليک اولموشدي, اونو انسانلارا، خلقينه، يوردونا, ائلينه، ديلينه، محبت، علاقه و دويغو بسلهمگينه وادار ائديردي.
ياشاديغي جامعهده حاكيم اولان زوراكـيليق، حقسيزليك و عدالتسيزليک دائمن اونو جوشدوروب و لقمان كيمي آشيب- داشيب آمانسيز مبارزهيه اوغرايـيردي. بو مبارزه ده او تام صداقتله و وار قوٍهسي ايله چاليشدي و بير معلم كيمي، و بير يازيچي و اديب صورتينده بيانـيندن و قلميندن كسگين بير حربه كيمي استفاده ائدهرك, هئچ زامان حتي ان آغير شرايطده بئله قلمين يئره قويمادي. ياخشي ياديمدادير كي سون وقتلرده اونون «جم» خستهخاناسيندا خسته ياتديغي زامان بير نئچه دوستلار ايله برابر اونون عيادتينه گئتديگيميز گوٍنده او ياسديغينـين آلتـيندان شعر و يازي دفتريني چيخارديب و ياتاقدا يازديغي مطلبلري اوخودو و بيزلردن نظر ايستهدي. اونون اوز خلقينه و يوردو آذربايجانا اولان سونسوز عشق و علاقه شعلهسي هئچ زامان سؤنمهدي. بو اشتياقـين ماراقلي ساچاقلارين اونون گوؤنلوندن قوپان اثرلرينده آيدين گؤرمك اولار.
اونون چوخ قديم و ان صميمي دوستلاريندان و قلمداشلاريندان اولان استاد بهزاد بهزادي عليقلي حقينده بئله دئيير:
“كاتبي بارهسينده دانـيشماق بير جهتدن چوخ آساندير. هر كس كاتبي ايله گؤروٍشموٍش اولسا اونون نهقدهر بؤيوٍك انسان اولدوغونا نه قده‌ر آذربايجانا علاقهمند اولدوغونا، نه قده‌ر آنا ديلينه خدمت ائتديگينه ايناناجاق و اونا حؤرمت بسلهيهجكدير. بير جهتدن ايسه چوخ چتيندير. بونا گؤرهكي، عليقلي كاتبي لااقل الليبئش ايل خالقين يولوندا آنا ديلينين، فرهنگينين يوٍكسلتمهگينده هر جهتلي و چوخ جهتلي چالـيشيبدير. آنا ديليمزده داستان يازماق چوخ معدود آداملار طرفيندن انجام تاپيب, هله بو زمينهلرده گرك چوخ ايشلهنيله. عليقلي كاتبي حيكايه و نووئل يازيب و بو ساحهده ان قاباقجيللاردان ايدي, اونون فدائي حيكايهسي چاپ اولوبدور. شعرلري گؤزل، مضمونلو گلهجهيه اوٍميد وئرن، مبارزه يولونو گؤسترندير. كاتبي آذربايجانين فولكلور و شيفاهي، ادبياتـينـين توپلاماقدا زحمتلر چكيب. «لغتنامه دهخدا»نـين- مقدّمهسينده اونون كؤمك ائتديگي قئيد اولونوبدور. منيم سؤزلوٍگوٍمده «سپاس» آدلـيغي آلتـيندا ائتديگي كؤمكلريني قئيد ائتميشم، يورولماز بير آدام ايدي. معلم ايدي «بشير آينده» روزنامهسينده آرديجيل مقاله يازاردي. “آذربايجان” روزنامهسينين يازيچيلار هئيـتي‌نين ثابت و فعّال عضوو ايدي. باشقا روزنامهلرده امكداشليئق ائدردي. عليقلي يازيچيليق، شاعرليک، ديلچيليكدن علاوه قدرتلي بير رسام ايدي. اوندان ياديگار قالان تابلولار، اثرلر اونون بديعي ذوق و باجاريغينئ گؤسترير. او بوتون گؤزلليكلره، عشق بسلهييردي. قـيزيل گول و آت سيمبوللاري اونون اثرلرينده گؤزه چارپير… خلاصه ائديرم مرحوم كاتبي حقینده يالنـيز بير كلمه دئمك ايستهسم, سؤزون اصل معناسيندا بير «يولداش» ايدي. دئيهبيلرم او حقيقتن يولداش ايدي. دوغرودان دا صميمي بير انسان ايدي… کاتبي اوٍركلرده ياراتديغي محبتلرله ياشاماقدادير، ياشاياجاقدير“.
عليقلي‌نـين يئنهده جاوانلـيغي دؤروٍندن و ان قديم زاماندان دوستو، يولداشي و قلمداشي اولان احمد شايا (آلاو) جنابلاري اونون وفاتي مناسبتينه يازديغي شعرده بئله دئيير:
اؤلكهني بوٍروٍيــن قار- بوران ايچره
آچيلدي باغچادا قـيش چيچكلـري
دوداقلار دهييــشدي اوميد نغمهسي
ائديردي يـئـــنيدن شاد اوركلـري
کاتبي اؤزوٍده قيـــــش چيچگي‌يدي
بوي آتدي سويوقدا بوران چاغيــندا
شاختادان قوورولان گول چيچك ايچره
عطريني يايـــيردي وطن باغيــــندا
خاطيرات دفتـــرين واراقلايـــاندا
«فريادين»- دفتري دورور قارشيمدا
دوستلارلا گــؤروشه گئديريك اورا
دومانلي گونـــلرده جاوان ياشيمدا
«فرياد»ين دفتري بير چيراق كيمي
اورادان نور ساچدي بوتون وطنـه
اؤلنلر اؤلدولر، قاچانلار قاچــدي
گنجلر سنگـرده دايـاندي يـئـــنه
کاتبي بو يولون عسگري اولـــدو
سونگويه چئويردي سؤزون, قلمين
اوٍركـــدن باغلانــدي ائله، اوبـايا
قالديــردي گؤيلره دويوش علمين
يئنه ده كاتبينين عؤموٍر بويو دوستو و قلمداشي شاعر علي ميثمي جنابلاري اونون حقينده بئله يازير:
او، اهل قلم بود، باراهپيمايان راه روشنايي همقدم بود
او مهربان بود، مرغ سفيد آسمان بود
در روزگاري كه نشاني از صفا نيست, او را صفا بود
با دردمندان، هم صدا بود
آري چنين بود، او در خور صد آفرين بود
او يك بنفشه از نسيم نوبهاران، او در كويري خشك و سوزان، همچو باران
او را دلي انباشته از مهر مردم، يك كلمه انسان بود، انسان
(آنسان كه بايد بود آنسان)
حالا اگر پيكرش در زير خاك است، او را چه باك است؟
انديشهاش در اوجها، در آسمانها، مانند اختر تابناك است او را چه باك است؟
او شاد اندر شادي خلق، او در غم مردم غمين بود.
آري چنين بود، او در خور صد آفرين بود
اين عاشق، همچو فرهاد، سوداي شيريني بسر داشت
او در سر سودائي خويش، شوري دگر, عشقي دگر داشت
آن آتشي كورا بجان بود، آن عشق آذربايجان بود
يئنهده اونون قلمداشلاريندان اولان شاعر هاشم ترلان اونون حقينده بئله سؤيلهيير: «کاتبي ده بؤيوٍك بير صيفت وار ايدي , عؤمور بويو شاهد اولدوغوم بو صيفت اوندا اولان تواضعكارليق ايدي، اوٍچ صنعت ساحهسينده چاليشديقدا (شاعر، يازيچي، رسام) اولدوغونا باخماياراق هئچواخت اؤزونو اوٍزه چكمهدي, عؤمرونو اؤز خالقينا حصر ائدهرك بوتون چتينليكلره دؤزدو و هميشه بو يولدا جانـيندان كئچمگه حاضير ايدي, بئله آداملارين يـئري بوش اولسادا البته اونلار اؤلمهيهجكلر.»
كاتبينين ياخين دوستو و قلم يولداشي شاعر کریم مشروطه‌چی(سونمز)، اونون هشتادينجي ايل آنادان اولماسي مناسبتيله تشكيل اولان يـيغينجاقدا كاتبينين باشقا هنرلردن علاوه طنز عالميندهده آدديملار گؤتوروب سئيـر ائتديگيندن دانـيشيب, نمونه اوٍچوٍن اونون طنز آثاريندان «تويوق» حقينده يازديغي مفصّل شعري نمونه گتیردی و سونرا اؤز يازديغي «قديم دوستوم آغ قوشون شعرينه جاواب» عنوانلي شعرينی اوخودو:
اي حسرتين چكنــلري نالان ائـدن تويـوق
شامسيز قالانلارين اوٍرهگين قان ائدن تويوق
آغ قوش! سنه قوش دئيهن اويونـدوٍ
قاناد آچدي سونسوز ماوي گــويلره
ائله بيلدي سن بو آدلا اوجالدين
او ال چاتماز اولدوزلاردان باج آلدي
آغ قوش سنه آغ قوش دئيهن ساغ اولسون
گوزلليكده لكهسيزسن بوٍتووسن
دوغرودان آغ قـــوش كيمي گوزلـــسن
محببت ده ,ابدي سن، ازلــــسن
آغ قوش آزدير منيم شاعر گوزوٍمده
سن آشديــــغين زيروهلري, داغلاري
هر نه گوزل سوز وار سنه ياراشــار
هانسي قوش فتح ائدر هانسي يار آشار؟
سن او قده‌ر اوجاسان كي سمــادا
«پيكاسو» نون گوروم روحو شاد اولسون
سيمورغون دا سنه چاتماز اوچوشو
او صوٍلح اوچون رمز ائلهدي بو قوشـــو
او بيلمهدي سن سيغمازسان بو آدا
او بيلمهدي سنه آغ قوش دئيهنده
داريسقالديـر بو آد هر بير زاديندان
آغ قوش اوزو شرف آلدي آديندان
عليقليني آلقيشلايان و آغيرلايان يا بئله اونون «تازا باياتـيلار» آديله شعر مجموعهسينين چاپ و نشر اولماسيندا قايغي گؤسترن شاعر دوستو صديار وظيفه(ائل اوغلو) كيتابين مقدمهسينده عليقلي حقینده بئله يازير:
“ايلك دفه اولاراق, اونونلا بير شعر آخشاميندا تانـيش اولدوم. ساده, صميمي و ايستهمهلي انسان ايدي. او هئچ واخت اؤزوٍنوٍ بير شاعر كيمي تقديم ائتمهميشديرسه, داورانـيشيندا اينجهليك و خوشا گلن قايدا- قانون واريدي. شاعر اوٍرهكلي و درين بيليكلي بير معلم ايدي. عؤموٍر بويو اؤيرهنـيب، اؤيرهتمكله مشغول اولدو. هشتاد ايل شرفله عؤمور سوٍرن عليقلي کاتبي وطن سئوهر، ايستي قانلي، آيدين دوشونجهلي بير انسان ايدي. ياشايـيشينـين بوتون آنلاريندا شفّافليق، توپلومسالليق، عدالت سئوهرليك، حقيقت پرستليك و هومانيزيم گوؤرونوردو. چاغداش دوشونجهلري ايله حياتـين سئوه- سئوه ياشادي… کاتبي 1379 گوٍنش ايلي تهراندا وفات ائتدي. روحو شاد، يولو داواملي اولسون.
اونا قوشدوغو منظومهده بئله يازير:
اوٍرگينده آرزيـــلارين باهاري
دوداغيندا آزادلـيــغين شوعاري
او گوللرين چلنگيني سئوهردي
اورهكلرين آغ رنگيني سئوهردي
اورهگينـــي اوولاميـــشدي بير لاچيــن
«آغ قوش» ايدي آغ ايلهاملي گويرچين
يارانميشدي مسلك اوچون عئشق اوچون
اوٍرهكلرين آغ رنگيني سئــــــوهردي
واخت اولدو كي آياغينا داش دگدي
بير سئوگييه، بير بيلگييه باش ايـدي
كيشي قالدي كيشيليگه باش ايــدي
اوٍرهكلرين آغ رنگيني سئــــوهردي».
تأسوٍفلر اولسون كي, من چوخ آختارديمسا اونون چاپ اولموش حيكايهلر, شعرلر و باياتـيلاريندان «تازا باياتـيلار» چاپ اولموش اثردن باشقا بير زاد اليمه چاتمادي, اودوركي اونون اؤزوٍ حقينده يازديغي: «تازا باياتـيلار» كيتابينـين اؤن سؤز عنوانلي باشليغيندان خلاصه صورتده بير ايكي مطلب گتيرمهلييم. او يازير:
«عزيـزيم آي بايـاتـي
اوٍرهيــيمين سؤز آتي
چاپيــرديرام هر يــانا
آچيلسين كؤنول قاتي»
باياتي مين ايللر بويو آذربايجان خلقينين سؤز آتي اولوبدور. ائللريميز بو آتي آرزيلار، حسرتلر، سئوگيلر، نيفرتلر، قريبليك آجيلـيقلاري، يوخسوللوق، آجلـيق, ظوٍلملر آلتـيندا تاپدالانما، زوراكـيليق و باسغينليغا قارشي مبارزه مئيدانلاريندا چاپديريبلار. گؤرك هانسي آت, باياتي تك چيچكلي باغلاردا، زمرّود رنگلي ياشيل چمنلرده، ممهلريندن سوت كيمي بولاغلار آخان گؤزل داغلارا، سحر يـئللرينه يـئللهنن بوداغلار گونشله بزهنن داغلاردا، آنالارين شيرين لايلالاريندا، اوشاقلارين گوٍله بنزهر ياناقلاريندا، سئوينجيله باشلانان ايلنجهلرده، چال- چاغيرلي تويلاردا، هانسي آت, باياتي تك، هردن بير يـئريش دگيشيب. دردلي سوزلرله دولو آغيرلاردان سيچرايـيب و غملي كؤنوٍللرده دينجهلر؟ هانسي آت باياتي تک, هردن بير بوياغا بويانـيب، گؤزلليکله باخانلاري اويدورا بيلر؟
ياديما گلن اوشاقليقدان آتي چوخ سئورديم. اينديده آت گؤرنده اوٍرهييم يئريندن اوينار….. باياتـيلاري يـيغيب چاپ ائتمك اوغروندا هوسكارلار آز اولماميشلار و من اونلاري علاقه ايله قارشيلاميشام. من اوٍرهييم سيخيلان واختلار نئچه باياتي اوخويوب، كئچميش زامانلارا قايـيديب، ائللرله قونوشوب دئـييب- گوٍلوٍب و غملريمي اونودوردوم. بئلهليكله ائل باياتـيلاريني او قده‌ر اوخودوم كي بيردن گؤردوٍم اؤزوٍمده باياتي دئييرهم, بو باياتي منيم حقيمده مناسب اولدو:
آچديم آچديم گوٍل اولدوم
بوي آتديم سوٍنبوٍل اولدوم
ديل بيلمز بير قوشـــودوم
اوخودوم بوٍلبـــوٍل اولدوم
باياتـيلار يـئري گلميشكن اؤز- اؤزلرينه سينهمده جوٍجرديلر…. منيم باياتـيلاريمدا پيس يا ياخچي خوشا گلر، خوشا گلمهين اوزون ايللر بويو دئيـيب و يادداشت دفتريمده يازيليب قالميشلار. اونلاري يـئنيدن اوخودوقدا منه خور باخيب و ديله گليرلر كي, نه اوٍچوٍن بيزي دفترلرده دوستاق ائتميسن، نه اوٍچوٍن بيزي كاغاذلارلا زنجيرلهميسن؟ بيزي آزاد بيراخ، قوي بيزده سئوهنلريميزين الينه چاتاق، اونلارلا دانـيشيب، سؤزلريميزي يـئتيرهك، بيز سؤز قوشلاري‌يـيق و هر بير اوٍرهيه قونماق ايستهييريك، بيزي سئوهنلرين اوٍرهكلرينده يووا سالاريق, سئوميهنلرين اوٍرهکلريندن اوچوب گئدهريك.
بو سوزلر منه چوخ آغير گلدي. حق سؤز قاباغيندا نه دئمهلي ايديم. اونا گؤره باياتـيلاريمي صاف- چوٍروٍک ائديب و بير نئچهسيني چاپ ائتمهگه تصميم دوتدوم. ايندي بو سیز بودا منيم ياياتـيلاريم. اوٍميدلييم اونلار سيزين اوٍرهيينيزه ياتسين و منيمده ايشيم دير تاپسين.
سئويملي ياريم هاردا
اوٍرهييم قاليـب داردا
ائله گئتدي تلهسيـك
يوخوموش بو دياردا
ماراليــــم گــؤزل بالا
آرزوم بودور چوخ قالا
خوش گوٍنلر قوجاغيندا
ياشايـيــــشدان داد آلا
من عآشيق گوٍلوٍستانا
ياراشيقلي بوستــانا
گزهيديك سئوگيليمله
چمنلرده مستــــانا
سئوگيليم باغدا ياتـيب
گوٍللره آلقاج آتـيـــب
بنزهيير قيــــزيل گوٍله
او چيخيبدير آي باتـيب
آغ قـــوشام قاناتسيـــزام
چاپارام مـــن آتسيـــزام
سئوگي ده آل- وئر اولوب
پولسوزام باراتسيــــــزام
عزيزيم يـارالـيـــيام
ائليــــمدن آرالييـام
قوربت مني آزديريب
بيلميـــرم هاراليـيام
عزيزيم ساققال قويـــدوم
شيـطانـين گؤزوٍن اويدوم
ظاهيرده ناماز قـيــــلديم
باطينده خلقي سويـــدوم
عزيزيم ظاليم گئتــدي
ملت انقلاب ائتــدي
يوخسوللار جان وئرديلر
وارليلار كامه يـئتـــدي
من «مظفر» اونون خاطيرهسينه اونون وفاتي مناسبتنه يازديغيم شعر ايله خاتمه وئريرم. اونون روحونا شادليق ديلهييرم.
اوچدو آغ قوش دياريميزدان حئـييف
دويماديق نازلي ياريميزدان حئـييف
گئتــــدي الدن وفــــالي بير انسان
آيـــنالار تك صفـــالي بير انسان
گئتـــــدي الدن بيزيم صفـالي «قلي»
ائـــلينين يوردونون وفالي قــولو
هم هنــرمند، هم صنعتــــكار ايدي
محروم انسانلارا طرفدار ايـــدي
خلقينين عـشقي ايله قلبي دولــو
دؤنـمهدي آزمادي يولونـــدان او
قلم اهليــــدي مهربانــجاسيـــــنا
يــازدي بير عؤموٍر قهرمانـجاسينا
«كاتب» اولــدو ستم چکن ائـــــلينه
ترجــومان اولدو اؤز آنا ديليـــنه
هر شرايـطده اولدو خلقـــــه امين
هئــچ زامان قويمادي يئره قلمين
قلمي سانكــي بير كسرلي قيــــلينج
يازيــسي، صنعتي اثرلي قيــلينج
ائتــمهدي ظــوٍلمكــارلارا تمــكين
يازدي بير عؤموٍر خلقينين دردين
چوخ جفالر چكيـب اگيـــلمهدي او
هدف اوغروندا قورخو بيلمهدي او
اوٍزو آغ افتــــخاريله يـــاشــــادي
صدقيده خلقه حجّت اولدو آدي
اوچدي «آغ قوش» دياريميزدان حئـييف
دويماديق نازلي ياريميزدان حئـييف