بورانلی گونلرین اونوتقانلیغی
رحیم خیاوی
یایین سون آیی ایدی. ایلین بو چاغیندا آخشام اوستو لر شیدیرغی یاغیش یاغاردی؛ کوچه- خیابانی سئل باشینا آلاردی؛ قارا بولودلار یاییلیب، آردینجا گؤی گورولداییب؛قارانلیق هر یئره چؤکردی. آنجاق بیر آز سونرا یئنه هاوا آیازلاشاردی؛ گؤی قورشاغی‌نین قیرمیزی و بنؤشه‌یی قووس‌لاری گؤی اوزونو بزه‌رکن، هر شئیین رنگی آچیلیب، پامبوق بولودلار پار-پار پاریلداردی.
همیشه یاغیش یاغاندا باییرا چیخیب، یاغیشین آلتیندا سوسقون- سوسقون دایانیب، بیر نقطه‌یه دونوخوردو.بو گونده نه زامان ائودن چیخیب یاغیش آلتیندا حسرت‌له کوچه‌نین سونسوزلوغونا گؤز تیکیب «اونون» یوخلوغونو آختاردیغینی هئچ اؤزو ده حیس ائتمه‌میشدی. جیم- جیلاق سواولموشدو.
غضبلی بیر تانیش سس قولاغینا دیدی. قانریلیب آرخایا قارداشی «یحیی»نی گؤردو.ائوه قاییتسین، یوخسا «اونون» دالینجا گئتسین سئچیمی‌نین اورتاسیندا قالمیشدی.گؤیون گورولتوسو و یاغیشین شیدیرغی یاغماسی اوره‌گینده قورخونج حیس‌لر یاراتمیشدی؛ ائوه قاییتماغا چکیلیردی.گئرییه قاییدیب.اؤز ائولرینه یوخ، قونشونون قاپیسینی دؤیدو.
«سارا»بوتون قاپی‌لاری اؤز ائولری‌نین قاپیسی سانیردی. او اوزون زامان ایدی بیر چوخ شئی‌لره و ان باشلیجاسی اؤزونه یانیلیردی. هله ائولری قالسین، بعضا اؤزونو ده ترس سالیردی.
یحیی الیندن یاپیشیب اؤز ائولرینه ساری گتیره- گتیره -«نه‌دن بو شیدیرغی یاغیشدا کوچه‌یه چیخمیسان؟ سن نه واخت قاناجاقسان اوقاییتمایاجاق داها» – دئیه‌رک، باجیسینی ائولرینه ساری چکدی. سارا کؤنولسوز گولومسه‌یرک -«او چینار آغاجی‌نین آلتیندا اوتوروب منی گؤزله‌ییر» دئدی. بیر آن قولوندان یاپیشان یحیی‌نین بیگانه بیر شخص اولدوغونو ظن ائتدی. دوداغی آلتیندا -«یانی من بیر غریبه آدام‌لا بیر ائوده یاشاییرام؟» میزیلدادی. سونرا آغیر سکوته دالدی. سانکی بئینینده بیر پرده آچیلیب باغلاناراق، یحیی‌نی گاه غریبه بیر آدام، گاه دا اؤز دوغما قارداشی ظن ائدیردی. بیر آن جانینا اوشوتمه دوشدو: – «من نییه سایاقلاییرام؟ اولمایا یانیلیرام؛ قارداشیمی دا ترس سالیرام» دئدی. سانکی بو سوال‌لاری باشقا بیر آدام اولان اؤزوندن سوروشوردو. بو فیکیرلردن یایینماغا چالیشدی؛ آنجاق اونلارین الیندن یاخا قورتارماغی باجارمادی.
بوتون بو حال‌لارکئچمیشده باش وئرن دهشتلی بیر بورانلی گوندن باشلانمیشدی. جاماعات ایچینده«قتله» گونو آدلانان بو بورانلی گون سارانین عؤمرونو قارا کؤلگه‌سی آلتینا آلمیش، اونون گنجلیک رؤیالارینی پرن- پرن ائتمیشدی. هله ده«اونون» حیط قاپیسیندان شهرین اورتاسینداکی قوجا چینارین آیاغینا قدر اوباش‌لارین رحمسیزجه‌سینه ائندیردیگی ضربه‌لر آلتیندا ییخیلیب دورماسینی اونوتمامیشدی. هله‌ده قوجا چینارین آنا بوداغیندان آسیلی قالان هیکلین، قالدیریلمیش بایراغ کیمی دالغالانماسی گؤز اؤنونده ایدی.هیکلین هر بیر ترپنیشی ایله سارانین دا اوره‌یی تیتره‌ییردی.
***
یاغیش داها کسیلمیشدی؛ گؤی قورشاغی قیرمیزی و بنؤوشه‌یی قووسونو گؤیون بو باشیندان او باشینادک چکمیشدی؛ هاوادان تورپاق قوخوسو یاییلیردی. سارانین اوره‌یی‌نین باشینا دوشن آغیرلیق آزالمیشدی. اؤزونویونگول حیس ائدیردی. آینانین قارشیسیندا اولان چارپایادا اوتوروب، اؤزونه دونوخدو. سانکی اونو بیر آن دا بوراخمایان او ایکینجی شخصی آرتیق تانیماق ایسته‌ییردی. ساچلارینا الینی چکدی. بورانلی گونده یاغان قار دنه‌لری کیمی اونوندا ساچلارینا قار یاغمیشدی. جانی اوشودو. آذر آیی‌نین سون گونلری‌نین سویوقلوغونو بیر داهادا حیس ائتدی. گؤزو، بارماغینداکی نیشان اوزوگونه ساتاشدی. نه واخت آداخلاندیغینی بئله اونوتموشدو. تعجبله: – «من نه واخت نیشانلاندیم آخی؟!» اوزونو سورغولاییردی. یئنه اؤزو و ایچینده اونونلا ائکیزلشن ایکینجی شخص‌له دانیشیغا گیرمیشدی. شاشغین وضعیتده گؤزلری پنجره‌دن کوچه‌نین سونسوزلوغونا توشلاندی. یاشادیغی او کیچیک شهرین اورتاسینداکی چینار آغاجینا قووشان بو سونسوز کوچه سارایا قارداشی‌نین دفعه‌لرله دئدیگی- «داها یورولموشام. اولسئیدین جانیم دینجه‌لردی. سنی آرالیقدان ییغیشدیرماقدان یاخام قورتاراردی.» سؤزونو و سونرا باجی قارداش قول- بویون اولوب آغلادیقلارینی خاطیرلاتدی. -«آخ… کئشگه آنام دیری اولایدی و بوگونلرده قوینونا سیغینایدیم» دئدی.
***
گئجه قارا چارشابینی باشینا چکمیشدی. اوزاقلاردان آرا-سیرا ایت‌لرین هوروشمه سسی گلیردی. یحیی یاتماق اوچون یورقان-دؤشک ایشگافینا ساری یونلدی؛ آنجاق سارا قوللارینی ایشگافین قاپیسینا داراقلاییب: -«بونلار منیم جاهازیمدی، تویوم یاخینلاشیر.» دئیه‌رک،اونا مانع اولدو. یحیی آجی بیر تبسومله باشین توولاییب، دریندن کؤکسو اؤتوردو. سارانی سوزوب، اوتاغین بیر کونجونده اللرین باشی‌نین آلتینا چارپازلاییب، داش کیمی یوخویا دالدی.
سارا کوچه‌یه باخان پنجره‌یه ساری گئدیب، کوچه‌نین سونسولوغونا گؤز تیکدی. شهرین اورتاسینداکی چینار آغاجینا قووشان بو سونسوز کوچه اونو اؤزونه سسله‌ییردی. گاهدان باشینی قووزاییب گؤیده‌کی سولغون اولدوزلاری سوزوردو. کوچه‌ده کیمسه قالمامیشدی، آنجاق اوزاقلاردان قارما- قاریشیق سس‌لر ائشیدیلیردی.سارانین بئینینه یئنه ده سایسیز سورغولار هجوم گتیرمیشدی. «اونون» اللری سارایا ساری اوزانمیشدی. قوجا چینارین آنا بوداغیندان آسیلان هیکلین هر ترپنیشی ایله سارانین دا آددیملاری شهرین مرکزینه دوغرو یول چکیردی. مئیدانین گیریشینده کیمسه یوخ ایدی. قانشاردایالنیز باغلی ماغازالارین قاباغیندا ایکی الینی چلیگینه سؤیکه‌ییب، هیکل کیمی دایانان بیر قوجا کیشی گؤرسه‌نیردی.
گئت- گئده چینارین اطرافی ازدحاملاندی. اوباش‌لارین ضربه‌لری آلتیندا دوشوب قالخان کیشی‌نین آلنیندان قیزیل قان آخیردی. اوباش‌لار اونو چینارین آلتینا چکمک ایسته‌ییردیلر. «او» اوجا سسله یومروغونو قالدیراراق نسه دئییردی. جاماعاتین گؤزلرینده قورخو یووا سالمیشدی. ماحالین غدار خانی آت اوستونده فاتح بیر کوماندان کیمی سینه‌سینی یئله وئریردی. اونون هر «قتله» فرمانی‌لا قوجا چینارین یارپاقلاری واراق- واراق واراقلانیردی؛ جانی قورویوردو.
سارا اؤزوندن بئش باش کیچیک اولان قارداشی یحیی‌نی باغرینا باسیب اینله‌ییردی. اوزونون دریسنده قان جیزگی‌لری گؤرونوردو. آنلام سیز سؤزلر دوداغی آلتدا میزیلداییردی.اطرافینداکی گورونتولر باشقا بیر تهر گؤزونه گؤرونوردو. بوغازی تیخانیب زورلا نفس آلیردی. سانکی اوره‌یی کؤکسونونه سیغمیردی. آنجاق بونلارا باخمایاراق «اونون»ساوالان ووقارلی هیکلینی باغرینا باسماق و گوموشو ساچلارینی اوخشاماق ایسته‌ییردی. هاردانسا «اونون» -«داریخما. گئدیرم قاییداجام. من وطن اوچون یاشادیم. وطن اوچون ده اؤلورم» دئدیگینی ائشیتدی. «او» سون دفعه اولاراق اوزاقلاردان اؤز گؤرکمی و ووقاری ایله نظاره ائدن آغ ساچلی آنا ساوالانا گؤز دولاندیردی. -«آنا سنین ووقارینی و حؤرمتینی قورویاجاغام. مندن نگران قالما!» دئییب، قوجا چیناردان آسیلی قالدی. ساوالان آنا قایغیسی ایله بیر اوغلونو دا باغرینا باسدی.
***
زامان ترسینه ایشله‌ییردی. سارا چینارین گؤوده‌سینی باغرینا باسیب دونموشدو. چینارین سینه‌سینده یانیب-سؤنن قیسا و اوزون عؤمورلرین ایزی آیدینجا گوزه چارپیردی.چلیگینه سؤیکه‌نیب، هیکل کیمی دایانان قوجا کیشی ساوالانا دوغرو یواش- یواش آددیملاییردی.
دان یئری یئنیجه سؤکولموشدو. بلکه ده گون اورتا یئرینه دوغرو بیر قده‌ر ده یاخینلاشمیشدی.یحیی ائودن چیخدیقدا یئنه ده سارانی، قوجا چیناری باغرینا باسمیش حالدا گؤردو. اونا یاخینلاشیب هیجانلا « گینه بوردا نه گزیرسن آخی…!» دئییب،باجیسی‌نین قوللاریندان یاپیشیب قالخیزماغا چالیشدی. سارانین ترپنمگه و دانیشماغا اینجاری قالمامیشدی. الدن دوشموشدو. بیر گئجه‌ده ساچلاری آغ- آپباغ آغارمیشدی. آلا گؤزلری چوخورا دوشموش، بئلی اییلمیش و دانیشماغینی ایتیرمیشدی. دوداغی آلتیندا اینیلتی‌یه قاریشمیش آنلاشیلماز سؤزلر دئییر، گؤزونو قارداشی‌نین گؤزلرینه زیلله‌میشدی. یحیی سارانین بو دوروموندان قورخویا دوشدو. قورخونج بیر حالدا «نییه منه بو تهر باخیرسان قادان آلیم؟» دئیه‌رک، سارانین قوللارینا گیریب، آیاغا قالخیزدی. «قوربانین اولوم باجی. آخی نییه مندن خبرسیز گینه ده ائودن چیخمیسان؟»دئیه‌رک، سارانی ائولرینه ساری چکدی. سارانین ال دیمه‌میش یاتاغی اونون اینجارسیز هئیکلینی اؤزونه آلدی. یحیی باجیسی‌نین باشی اوستونده اوتوروب اونا گؤز تیکدی. سارا گؤزلرینی یاری آچیب، بویاسیز بیر تبسم‌له «آتام سؤز وئردی بو گئجه بیزه قوناق گله‌جک» دئییب، یئنه ده گؤزلرینی یوموب، هاراسا غرق اولدو.یحیی‌نین بوغازیندا دوگونلمیش قهر بیردن آچیلیب، هؤنکورتویه چئوریلدی. سارانین اینجارسیز هئیکلینی قوللاری آراسینا آلیب، آتاسی کیمی اونون پریشان ساچلارینی اوخشاماغا باشلادی.او همیشه آتاسینا اوخشاماغا چالیشیردی. او اؤزونو آتاسی‌نین داوامی کیمی حساب ائدیردی. اونون یئریشینی، دوروشونو، دانیشماسینی تکرار ائدیب،باجیسی‌نین دونیاسیندا بوش قالان آتا یئرینی دولدورماغا چالیشیردی.
***
پاییزین سون گونلری ایدی. گؤیون اوزو قارالمیشدی. هاوا زهرلی ایلان کیمی آدامین صیفتینی چالیردی.گاهدان بیر شیمشک گؤز قیرپیمیندا قیوریلیب، گویده ایز چکیب، سونسوزلوغادوغرو سوزوردو. شهرین آنا مئیدانیندا قوجا چینارین قوروموش جانی تیتره‌ییردی. داها همیشه‌کی کیمی بوداغلاریندان قوشلار اوچموردو.گئجه‌دن شیدیرغی باشلایان یاغیش تورپاغین یاناقلارینی قامچیلامیشدی. یاغیشین یئرینی، آستاجا یاغان قار آلمیشدی.
بوگون آذر آیی‌نین ۲۱ ایدی. حؤکومت هر ایل بو گونده شهرین آنا مئیدانیندا طنطنه‌لی میتینگ کئچیریردی؛ غلبه مارشی چالینیر، مئیداندا مامورلار، ژاندارما دسته‌لری رژه کئچیر، قارا یاخا مامورلارین الیندن نفس آلماق مومکون اولموردو. بو گون ده آنا مئیدان و اونون اطرافی قالابالیق‌ایدی.هر طرفده ظفر مارشی چالینیرو هورا سس‌لری ائشیدیلیردی.
یحیی یوخودان آییلیب اوز- گؤزونه ال گزدیریب، ساچلارینی ترتیبه سالدی. سونرا لاپ تازا و یاراشیقلی پالتارینی گئییب، آتاسیندان یادگار قالمیش پالتونو اینینه چکیب، ائودن چیخدی. بورکونوقولاقلاری‌نین آلتینا قده‌ر چکدی. آتاسی‌نین پالتووندا اؤزونو چوخ متین و قیوراق حیس ائدیردی. پالتونون سول جیبینده آغیرلیق ائدن شئیی یوخلادی. دریندن بیر کؤکس اؤتوردو. آددیملارینی ایتی آتاراق، گؤزلرینی یاغان قاردان قوروماغا چالیشدی. بیر آن دا اولسون چینار آغاجی، اونون آنا بوداغیندان آسیلان گوموش ساچلی قهرمان آتاسی و سارانین سولغون باخیشلارینی اونودا بیلمیردی. اوره‌یینده تالانمیش بیر ائلین، قانا چکیلمیش بیر تورپاغین هارایی شعله‌لنیردی.
شهرین مئیدانینا چکیلن و همیشه سونسوز گؤرونن کوچه‌نین انتهاسینا یاخینلاشدی. میداندا قوجا چینارین اطرافینا توپلاشان ژاندارمالاری، شهرین اوباش‌لارینی و بزکلی قوماشا بورونموش بیر سککی اوستونده قورولموش تریبون آرخاسیندا حرارتله دانیشان ژاندارما باشچیسینی گؤردو. دانیشانین کناریندا «ارشه» ماحالی‌نین غدار خانی سینه‌سینی قاباغا وئریب،فاتح کیمی دایانمیشدی. یحیی نئچه آددیم ایره‌لی‌له‌ییب، یئنی‌دن پالتونون ساغ جیبینده‌کینی یوخلادی. گؤزلرینی بیر قوجا چینارا، بیرده اوزاقدان ساچلاری پارلاق گؤرونن آنا ساوالانا تیکدی. الینی ساغ جیبینه آپاریب، سیلاحین دسته‌سینی سیخدی…
سون
