«ایشیق درگیسی»نین مدیر مسئولونون «ائوده آل» ایله مصاحبهسی
۱- هر شئیدن اول لطفا اؤزنوزو «ائوده آلین» اوخوجولارینا معرفی ائلهیین!
من روشن نوروزی «ایشیق» درگیسینین صاحبی و مسئول مدیری. ۱۳۶۴نجی ایلده تبریزده آنادان اولموشام. ایندیلیکده تهراندا یاشاییرام و «اجتماعی علاقهلر و ژورنالیسم» رشتهسینده دوقتورلوق اؤیرنجیسییم.
۲- هانسی سببلر سیزی درگی نشریاتینا یؤنلتدی؟ بیر بوشلوق حس ائدیب، اونو دولدورماغا قرار وئرمیسیز؟ یوخسا سادهجه شخصی علاقهلر سببیندن بو عرصهیه قدم قویموسوز؟
سوالینیز جوابیندا بئله دئیه بیلرم کی بلکه بونلارین هامیسینین تاثیری اولوبدور. هم شخصی علاقهلر و هم بیر سیرا بوشلوقلاری دولدورماق هدفی ایله باشلانیب بو ایش. بیلدیینیز کیمی «ایشیق» (آذربایجان ادبیات و اینجه صنعت سایتی) آرتیق یئددی ایلدیر کی آذربایجان ادبیاتی و مدنیتی ساحهسینده چالیشیر. بو سایت یالنیز ادبیات ساحهسینی اؤزونه مقصد گؤتوروبدو. طبیعیدیر کی آذربایجان جغرافیاسیندا ادبیاتدان باشقا آیری موضوعلاردا واردی. بو موضوعلارلادا بیز ماراقلانیردیق. بونا گؤره ده درگینین نشرینه باشلامادان اول اونون مرکزی موضوعلارینی تعیین ائتمک اوچون بیر سیرا تحقیقات آپاردیق و آختاریشلاریمیزین نتیجهسینی نظره آلاراق درگینین نشرینه باشلادیق. البته بونو دا دئمهلییم کی قطعا شخصی علاقهلر و انگیزهلرین بو قرارا یئتیشمکده بؤیوک تاثیری وار ایدی. قراریمیز بو اولدو کی یالنیز ادبیات و اینجه صنعت مخاطبلری یوخ، باشقا علاقهلی مخاطبلری ده نظرده آلمالییق. ایران آذربایجانینین میلیونلارجا نفوسو وار، آما، آنادیلینده نشر اولونان نشریاتیمیرین تیراژی چوخ آزدیر. بو بیزی دوشوندوروردو. بیلیریک کی بو نشریاتیندا اکثریتینی تشکیل ائدن ادبی موضوعلاردیر و بو ساحه ژورنالیستلری اؤز فعالیت گوجونو و باخیشلارینی ادبیات حوزهسینه اختصاص وئریرلر. بو نشریاتدا چالیشانلار و اونلارین تحریریه عضولری ادبیات متخصصلری و اونلارین مخاطبلری ده ادبیات هوسکارلاریدیرلار. بو سببدن مخاطب دایرهسی چوخ محدودلاشیر. بیز بو دوشونجه ایله ایشیقدا اساس سیاستلریمیزین بیرینی، مخاطب دایرهسینی اولدوقجا گئنیشلندیرمگه قویدوق و اونا گؤره ده «ایشیق درگیسی» بیر ادبی عنعنهدن دوغولسا دا، بیر ادبی سایت تانینسا دا، مدنی-اجتماعی بیر درگی کیمی میدانا چیخماغا چالیشیر و ایران آذربایجانی جغرافیاسیندا اجتماعی مسئلهلره، مدنی مسئلهلره توخونماغی مقصد گؤتورور. بیزی دوشوندورن باشقا مسئلهلردن بیری ده آذربایجان مطبوعاتیندا ژورنالیسم تکنیکلرینه آز اهمیت وئرمکدیر. انکشافدا اولان بیر جمعیتین مطبوعاتی دا انکشافدا و ژورنالیسمین مدرن تکنیکلرینه اویغون اولمالیدیر. بونون اوچون ده ایشیغین فضاسین آپاردیق او سمته و کاغاذ کیفیتی، رنگی اولماق، صفحه دوزومو، گرافیک و مدرن بیر نشرین باشقا ملزوماتیندان فایدالانماغا چالیشدیق. باخمایاراق کی ایندیلیکده اقتصادی باخیمدان بو ملزوماتی حاضیرلاماقدا جدی پرابلئملرله اوز به اوز اولموشوق.
۳- «ایشیق» ایلک ساییسیندان بری آذربایجان مدنی فضالاریندا چوخ سس ائلهدی و نسبتا یاخشی قارشیلاندی؟ بو اوغورلارین سببلرینی نهلرده گؤرورسوز؟
«ایشیق»ین هله اوچ نومرهسی یاییلیبدیر. منجه اوغوردان دانیشماغیمیز بلکه بیرآز تئزدیر. هله گؤرولملی چوخلو ایشلر اؤنوموزده وار؛ آما گئت گئده ایستر درگینین ساتیشی، ایسترسه آگهی وئریلمهسی و ان اؤنملیسی بیزیمله داوطلب امکداشلیق ائدنلرین سایینین آرتماسی بیزده ده امید یارادیبدیر. بیز اوچونجو نومرهنین هامیسینین ساتیشینی ظن ائدیریک. هم بو مسئله، هم ده اگهی آلینماسی بلکه بیزیم اقتصادی موشگوللریمیزین حلینده یاردیمجی اولسون. آنجاق سیزین سوالینیزین جاوابیندا دئیه بیلرم کی – اگر اوغور آدلاندیرساق- نئچه عاملین تاثیری اولوبدور. بیرینجیسی بو کی «ایشیق» میدانا چیخاندا، تانینماز بیر آد دئییلدی، هر حالدا بیر هویتی وارایدی. یئددی ایللیک بیر سایت وار ایدی کی اونون آرخاسیندا دورموشدو و بو هویت طبیعی کی مجلهیهده منتقل اولوردو. او سایتین اوخوجولاری وارایدی و درگیده او اوخوجولارا دایاناراق یئنی-یئنی اوخوجو کوتلهسینی الده ائده بیلیردی. ایکینجی عامل بلکه بو ایدی کی، بیز یئنی مخاطبلر سوراغینا گئتدیک. بیرینجی سوالینیزین جوابیندا عرض ائلهدیگیم کیمی آنا دیللی آذربایجان مطبوعات فضاسینین عموم اوخوجولاری داها آرتیق ادبیاتچیلار و آذربایجان ادبیات هوسکارلاری اولوبدور. بیز چالیشیریق کی باشقا مخاطبلر ده تاپاق. گنجلر، ایش آداملاری، ائو قادینلاری، اؤیرنجیلر، اجتماعی موضوعلارلا ماراقلانانلار و عمومیتله آنا دیلینی سئون و اونو اؤیرنمک ایستهین باشقا وطنداشلاریمیز. اوچونجو عامل دن آد آپارسام، بیز چالیشیریق امکان قدر آچیلمیش یوللارلا گئتمهیک. تزه موضوعلاری میدانا چیخاراق؛ اوخوجونون ماراغینی جلب ائدن موضوعلارا مراجعت ائدهک و بو موضوعلارین آذربایجان جغرافیاسیندا بیر مسئله کیمی اولماسینی دا نظرده توتوروق. بونلاردان علاوه بلکهده «ایشیق»ین سیماسی، «ایشیق»ین گرافیک فورمتی، بصری گؤزللیکلری، کاغاذ کیفیتی و رنگی اولماغی. منجه بو عامللر اوخوجو رغبتینی قازانان عامللر اولا بیلر. بیر موضوعادا تاکید ائتمک لازیمدیر. اودا بودور کی، بیز املا قایداسیندا چالیشدیق اولدوقجا متنلرین اوخونوشو ساده اولسون و مجلهنین رسمالخطی ایلک دفعه مکتوب بیر متنی آنا دیلینده اوخویان اوخوجولاری چاشدیرماسین. دیلیمیزده رسمی تحصیل اولمادیغی اوچون اوخوجولارین بلکه ده تام اکثریتی چوخ چتینلیکله آنا دیلینده یازیب اوخویا بیلیرلر. بونو نظره آلاراق اوخوناقلی بیر رسمالخط سئچدیک و چالیشدیق کی بو رسمالخط امکان قدر درگینین بوتون صحیفهلرینده غلطسیز گئتسین. بونلاردان علاوه بیز یئنی سیمالارین سوراغینا گئتدیک. بیزیم درگینین بو اوچ نومرهسینده بیر سیرا امکداشلار ایلک دفعه اولاراق آذربایجان دیلینده بیر متن یازیبدیرلار و حرفهای یازیچی دئییللر. بیز حتی فارس مطبوعاتیندا چالیشان آذربایجانلی ژورنالیستلرین ده سوراغینا گئتدیک و اونلارین چوخو ایله دانیشدیق و آنا دیلینده یازماغی تکلیف ائتدیک. اونلار یازیچیلار هیاتیمیزله علاقه قوردولار. چوخلاری دئییردیلر کی بیز ایندییه قدر هئچ آنا دیلیمیزده یازمامیشیق. بیز اونلاردان ایستهدیک کی حتی باشلانیش نومرهلریمیزده فارسجا یازسینلار و بیزیم ترجمه گروهوموز یازیلارینی آنا دیلینه چئویرسین. بو فارسجا یازان امکداشلاریمیزین چوخو ایندی اؤز آنا دیلینده یازماغا هوس گؤستریرلر و بیر ایکیسی ایلک تجربهلرینی آنا دیلینده یازماقدا کئچیریرلر. درگینین بیرینجی نومرهسینده ۱۱ یازی ترجمه اولونموش یازیلار ایدی؛ آنجاق اوچونجو نومرهمیزده یالنیز ایکی یازیمیز ترجمهدیر. بیرده کی بیز درگینی چیخارتدیغیمیز زامان کاغاذ و چاپ قیمتینی نظره آلاراق اونا ۱۰ مین تومن قیمت قویدوق. آنجاق تاسفله هر شئی دییشیلدی. قیمتلر گوندن گونه آرتدی. بیز چالیشدیق کی ۵ مین تومن آرتیرماقلا دایاناق و درگینین نشرینه دوام ائدک. آنجاق ایندی قیمتلر نئچه برابر اولوب و بونا باخمایاراق بیز درگینین قیمتینی مناسب حالدا ساخلاماغا چالیشیریق. ایستهییریک آگهی آلماقلا بو بوشلوغو دولدوراق. هلهلیک بیزده باشقا مطبوعات ایشچیلری کیمی بو موشگوللرله اوز به اوزوک؛ آنجاق اوخوجولاریمیز اوچون قیمتی یئنه ده مناسب بیر حالدا تثبیتلشدیرمک ایستهییریک.
۴- سون ایللرده، کئچمیشله مقایسهده آذربایجاندا چیخان درگیلرین سایی چوخالیب. بو تنوعون نه مزیت و نه عیبلری اولا بیلر؟
طبیعیدیر کی آنا دیلیمیزده چیخان هر بیر درگی بیزیم اوچون سئویندیریجیدیر. چوخ سئوینیریک. هرحالدا نه قدر آنا دیلیمزده درگی چیخسا ، نه قدر کیتاب چیخسا، نه قدر اوخونسا، نه قدر یازیلسا، او قدر بیزیم مدنیتیمیزین خئیرینهدیر. او اوزدن هر بیر درگی کی چیخیر، هر بیر کیتاب کی چیخیر، اونو سئوینجله قارشیلامالیییق. بیز ایشیقچیلار بو وضعیتدن سئوینیریک و اونو صمیمیتله قارشیلاییریق. بیز باشقا درگیلره رقیب کیمی یوخ، یولداش کیمی و بیر عائلهنین عضولری کیمی باخیریق و بو اوزدن اونلارلا هر بیر امکداشلیغا حاضیریق. بیز سئوینیریک کی مطبوعاتیمیز داهادا چوخالیر. بونو بیر عیب یوخ، بیر یولون باشلانیشی کیمی دیرلندیریریک. کاش آذربایجانین هر بیر شهری اؤزونه مخصوص آنا دیلینده بیر درگیسی اولسون. منجه هئچ بیر شئی بوندان گؤزل اولا بیلمز. آنجاق سیزین سوالینیزین جوابیندادا بونو دئیه بیلرم کی بیز چالیشمالیییق اولدوغو قدر حرفهای ژورنالیسمه دوغرو آددیملایاق. بیزیم آنا دیللی مطبوعاتیمیز داها آرتیق محتوایا دیر وئریر و فورمو و مدرن ژورنالیسم تکنیکلرینه آز اهمیت وئریر. بو اوزون مدتده اوخوجو سلیقهسینین سویهسینده منفی اثرلر قویا بیلر. بیز چالیشمالیییق گؤزل مضمونلاری اورهک اوخشایان و گؤزل بیر گؤرکمده اوخوجولارا تقدیم ائدک. تاسفله بو گون مطبوعاتیمیزین بیر چوخوندا بو چاتیشمامازلیق گؤزه چارپیر. بیز آذربایجان ژورنالیستی گؤزل بیر متنی، ساغلام و گؤزل بیر شکیلده اوخوجولاریمیزا چاتدیرمالیییق. آنجاق بوتون بونلارا باخمایاراق، هر بیر درگینین چیخماسی خالقیمیز اوچون بیر غنیمتدیر.
۵- «ایشیق»ین آماجی نهدیر؟ گلهجکده اونو هانسی موقعیتده گؤرمهلیییک؟
دئدیگیم کیمی ایران آذربایجانیندا میلیونلارجا هموطنلریمیز یاشاییر، آما بو میلیونلارجا آذربایجانلی اؤز آنا دیلینده بئله، یازیب اوخویا بیلمیر. «ایشیق» اؤز قوهسی و باجاریغی ایله چالیشیر کی اؤز مخاطبلرینده آنا دیلینده اوخویوب یازماغا رغبت یاراتسین. بونون اوچون ده مختلف امکانلاردان فایدالانیر. مثلا درگی ده چاپ اولان بوتون یازیلارین کناریندا بیر بارکد یئرلشدیرمکله یازینین سس فایلینی دا اوخوجولارینین اختیاریندا قویور. بو دیلیمیزی یاخشی و یا دوزگون اوخویا بیلمهین اوخوجولارا کمک ائدیر هم متنی یاخشی باشا دوشسونلر، همده سسله متنی توتوشدوراراق آنا دیلینی یازیب اوخوماقدا چتینلیک چکمهسینلر. بو یولدا امکان قدر چالیشیریق یازیلار املا باخیمیندان غلطسیز و رسمالخط آسان و اوخوجولار اوچون اوخوناقلی اولسون و اونلاردا بو دیلده یازیب اوخوماغا رغبت یاراتسین. هر حالدا بیز آرزو ائدیریک بو ایش بیزیم آنا دیلینده تحصیل آلمادیغیمیزدان یارانان بوشلوغو معین قدر دولدورسون. قالدی ژورنالیسم باخیمیندان، بیز چالیشاجاییق کی ژورنالیسم استانداردلارینی گؤزلهمکله، حرفهای بیر درگینین یارانماسی اوغروندا الیمیزدن گلنی اسیرگمهیک و آذربایجان ژورنالیسم فضاسیندا اولدوغو قدر ایستر مضمون، ایسترسه فورم اعتباریله درگینین کیفیتینی یوکسلدک.
۶- «ائودهآل» سایتینا گؤره اؤز گؤروشونوزو بویورون!
«ائودهآل» سایتی چوخ دیرلی بیر پروژهدیر. نییه کی مطبوعاتچیلار «توزیع» مسئلهسینین نه قدر اهمیتلی اولدوغونو چوخ یاخشی بیلیرلر. کلاسیک شکلینده بو مسئله بعضا اشتراک سیستمیایله، بعضا کتاب ماغازالاری واسطهسیله، بعضاده دکهلر یولو ایله حل اولونماقدادیر. آنجاق اونودولان چوخ اهمیتلی بیر مکانیزم «آنلاین» ساتیش مکانیزمیدیر و «ائودهآل» سایتی بو اهمیتی یاخشی باشا دوشوب و بو مسئله نین بوگونکو حیاتیمیزا اویغون بیر مکانیزمله حل ائدیلمهسینده جدی آددیملار گؤتوروبدور. بودا آنا دیلیمیزه، مدنیتیمیزه بؤیوک بیر خیدمتدیر. بو تیپ ایشلر نه قدر گئنیشلنسه، بیر او قدر حرفهای بیر مرحلهیه یاخینلاشاجاییق.
۷- اوخوجولار سیزینله نئجه علاقه ساخلایا بیلرلر؟
www.ishiq.ir سایتی بیزیم مجله نین رسمی سایتی دیر. عین حالدا www.ishiq.net سایتی دا ایشیقین ادبی سایتی کیمی تانینیر. عزیز اوخوجولار بیزیمله بو سایتلار واسطهسیله علاقهده اولا بیلرلر. سیزه ده منتداریق، چوخ ساغ اولون کی بیزه بو فرصتی وئردیز.
منبع: http://www.evdeal.ir/article-291