سندلی اوزون حیکایه
چئویرن: نریمان ناظیم
ترجمه: نریمان ناظیم
نریمان ناظیم

ائرته‌سی گون یوخودان دوراندا سلیمان بدنی‌نین هاراسینا سؤیکه‌نیب آیاغا قالخدیغینی بیلمیردی. اونون بدنینده ال بویدا ساغلام بیر یئر قالمامیشدی. توققاج آلتیندا دؤیولموش کئچه کیمی بوتون ویجودو ازیلمیشدی. قولاقلاری گورولداییر، سوموک‌لری سینریلداییردی. انگی خیردادان اوینامیش کیمی ایدی. بونونلا بئله، بیر نوع یونگولوک حیس ائله‌ییردی سلیمان؛ اوزون، ماجرالی بیر گئجه باشیندان سووموشدو اونون؛ ایندی ایسه ذهنی سایخاشا چخمیشدی؛ آلنی آچیق ایدی؛ اؤز یانیندا باشی اوجا ایدی سلیمان؛ دوزدور کی دانیشماغا سؤزو یوخ ایدی، آمما یالوارماغا کی دیلی وار ایدی. یوخ، او یالوارمامیشدی، کیمسه‌دن مرحمت دیله‌مه‌میشدی. منلیگین گؤز ببه‌یی کیمی قورویوب ساخلامیشدی سلیمان.
گؤزونو آچدیقدا، قاپینین یانینا قویولموش سحریئمه‌یین گؤرور؛ چؤرک قوروموشدو، پئندیر ده. اونون یئمه‌یه مئیلی یوخ ایدی، آمما سوسوزلوقدان دیلی چیخیردی. سورونوب پیلاستیک لیوانداکی سویوموش چایینی گؤتورور، ایچیر. آزجا دیرچه‌لیر. دؤوره‌یه گؤز دولاندیریر. باشا دوشور کی اونو باشقا بیر سئللولا گتیریبلر. دار-دودوک بیر سئللول ایدی، قبیره بنزه‌ییردی. فیکیرلشیر: «هر نه اولور اولسون، آنجاق او گده‌نین الیندن قورتولدوم. قوزو جیلدینه گیرمیش بیر قورد ایدی او گده»
بونو سلیمان چوخ گئج باشا دوشموشدو. بو دوققوز گونده، باشینا گتیریلن مین بیر اویون ایله برابر، او گده‌نین ده اؤزونه مخصوص عذاب- اذیت‌لری وار ایدی. ایلک گونلر سلیمان سورغو- سووالدان قایتاریلان زامان‌لار گده‌نین دانیشیقلاریندان، اولوب- قالان احوال- روحیه‌سینی ده ایتیریردی:
– من ده اول سنین کیمی ایدیم، خام ایدیم، مؤحکم دایانمیشدیم، دانیشماق اصلاً، یولداشلاریما خیانت ابداً، آمما یاواش- یاواش گؤردوم یوخ، سهو ائله‌میشم. گؤردوم کی بیر به بیر هامی دانیشدی، سؤزلرین هامیسی دئییلدی، منه قالان نه اولدو؟ اونلارین یازدیقلارینین اوزوندن بیر داهادا یازماق، هر نه بیلینمیشدی؛ چاره یوخ ایدی. ایندی اونلارین چوخو ائشیکده، کئف‌لرینده‌دیلر، آمما من پخمه هله ده کی وار، قالمیشام بوردا. گونده یوز یول الیمی دیزیمه چالیب «کول سنین باشیوا!» دئییرم. ایندی سن ده داداشیم! اؤزون بیلرسن. آمما من سنی گؤرنده اؤز گونلریم یادیما دوشور، اوره‌گیم سنه یانیر- دئیه کؤکس اؤتوروردو.
او گده بو سؤزو همین مضموندا، آمما باشقا صورتلرده ده تئچه دفعه دئمیشدی و همیشه ده بئله بیر مضموندا سلیماندان جاواب آلمیشدی:
– سن دوز دئییرسن، آمما منیم وضعیتیم فرق ائله‌ییر، چونکو نه دانیشماغا سؤزوم وار، نه خیانته یولداشیم!»
اوچ- دورد گوندن سونرا، گده شیوه‌سین ده‌ییشمیشدی. گئجه‌نین بیر یاریسی لاپدان سلیمانی یوخودان اویادیب دئمیشدی:
– ائوی ییخیلانین اوغلو سن نه دانیشیرسان یوخودا؟ بو سؤزلری ائشیتسه‌لر ایشیوی پیشیررلر؛ بس سن دئییردین منیم سؤزوم یوخدو؟!
سونرا، دیقتله سلیمانی سوزموشدو. سلیمان ایسه گیجلمیش حالدا ماتیر- ماتیر اونا باخمیشدی، نه دئیه‌جه‌یینی بیلمه‌میشدی.
بو قضیه بیر یول دا تیکرار اولموشدو. بو سفر، او گده سلیمانی چوخ دانلاییب – دانسایاندان سونرا نصیحت ائله‌میشدی کی،
– «اصلاً باشارسان یاتما! آییق قال، یوخسا…»
یئددینجی گون آخشام یئمه‌ییندن سونرا سلیمانی آپارمیشدیلار؛ نئجه ساعاتدان سونرا اونو بایغین حالدا قایتاریب سئللولا آتمیشدیلار؛ سلیمان بیر زامان بایغین قالمیشدی، سونرا آییلمیشدی، آغرینین شیدتیندن داها
یوخلایا بیلمه‌میشدی، سحره یاخین گده‌نین آییلماسینی حیس ائله‌میشدی؛ گده یوخودان دورجاق، لاپدان سلیمانی دومسوکله‌ییب:- “هئی سلیمان، سلیمان، دور!”- دئمیشدی. سلیمان دوروب اوتورموشدو،- “نه اولوب؟” دئیه سوروشموشدو. – “نه اولاجاق، ائله اوجادان دانیشیردین کی منی یوخدان اویاتدین، الله رحم ائله‌یه نیگهبان ائشیتمه‌میش اولا”- دئمیشدی.
سلیمان تله‌نی دویموشدو، آمما هیج نه دئمه‌دن یالنیز اونا باخمیشدی. گده سؤزونون دالین توتموشدو:
– سن ایندی بیر حدده یئتیشیبسن کی آز قالیر سؤز آغیزیندان داشا، بونون روانشناسی‌ده یاخشی بیر آدی وار، نه دئییرلر اونا؟ … هه، یانی بو کی اینساندا بیر ظرفیت وار، او ظرفیت دولاندا- عیناً معده‌نین دولماسی کیمی- آدام قایتارار، قوسار. سن یوخودا دا بازجوئی اولونورسان. یوخودا دانیشدین، یانی گئج- تئز آییقلیقدادا دانیشاجاقسان. من روانشناسام، فوق لیسانسیم وار، حدسیم دوزدو یا یوخ؟ سن یوخودا بازجولوق اولونمورسان؟
سلیمان آرتیق ساخلاشا بیلمه‌میشدی؛ بوتون روحی و جیسمی آغریلارینی بیر نئچه جومله‌یه ییغیب گده‌نین اوزونه چیرپمیشدی:
– من یوخودا هیچ نه گؤرمورم، او سنسن کی منه شیرین یوخولار گؤرورسن. آمما بونو بیلمه‌لیسن کی پیس یئرده دوکان آچمیسان. سن بو بیر هفته‌ده منیم گونومو گؤروبسن، بو ساعات اؤلوم منه بؤیوک نعمتدیر، بس بوراخ منی، قوی اؤز دردیمی چکیم، یوخسا بوغازینی ایت بوغازی کیمی اوزه‌رم.
گده بیرنئجه لحظه سوسوب، سونرا اؤزون سیندیرمادان دئمیشدی:
– بو گونلر سن روحاً بیر حالداسان کی هامییا بدبین اولماغین طبیعیدیر. اونا گؤره ده من سندن سینمارام، هئچ گیلایم‌ده یوخدور سندن!
– کس سسینی، دانیشما دئدیم – دئیه سلیمان کسگین باخیشی‌ایلا بیر دفعه‌لیک گده‌نین آغیزینی باغلامیشدی.
سلیمان قاپینی دؤیور،- “من تووالئته گئتمه‌لییم”- دئیه گوزتچینی سسله‌ییر، گؤزوتچی قاپاغی آچیر، – “تووالئتین واختی چوخدان سوووشوب”- دئییر. سلیمان زیندانین قانون- قایداسینی بیلیردی، بیر سؤز دئمه‌دن اوتوردوغو یئرده قالیر.
ناهار چاغی یئمک گتیرندن سوروشور- “بو سئللولون نومره‌سی نئچه‌دیر؟”- یئمک گتیرن، -“یئددی” دئییب، گئدیر. درین بیر قویونون آغیزی سانکی بیردن آچیلیر، اودور سلیمانی. قارا-قارا فیکیرلر، توتغون خیاللار داراشیر جانینا. “بس او کیشی نئجه اولدو؟” سووالی ذئهنینده دولاشماغا باشلاییر.
ذئهنینین نیظاملانماسی اوزون سورور، ائشیدیب بیلدیکلرینی قوشوب- قوراییر؛ قویوب- گؤتورور؛ سون قناعتینه گلدیکده اوره‌یی سیخیلیر؛ ایکیجه دامجی یاش گؤزلریندن سیزیلیر، یاناغیندان یووارلانیر، قوروموش دوداقلارینی ایسلادیر.
گؤزتچی‌نین،- “تووالئت” دئییب قاپینی آچماسی، اونو اؤزونه گتیریر، ناهار یئمه‌یی ده سحر یئمه‌یی کیمی قاپینین دالیندا قالمیشدی؛ سورونه- سورونه اؤزونو تووالئته یئتیریر. اورادا بوتون گوجونو توپلاییر، ال-اوز یوماق یئرینین قیرناسیندان آسلانیب آیاغا قالخیر.
ال- اوزونو یودوقدا سرین سویون لذتی بوتون جانینا یاییلیردی. سوموگونه، ایلیگینه ایشله‌ییردی. ۲۴ ایل یاشادیقدان سونرا سانکی بیرینجی یول ایدی سویو گؤروردو. ائله بیل اونون نه اولدوغونو یئنیجه کشف ائله‌ییردی. بدنی‌نین قیزدیرماسی، اوره‌گینین آلیشماسی ایله برابر اونون ویجودونو اودا چکمیشدی. باشینی سویون آلتینا توتور، سویون شیریلتی سسی نه گؤزه‌ل موسیقی‌ایمش! او لحظه‌یه‌دک سلیمان بو حیسی دویمامیشدی.

* * *

بو سئللولدا سلیمانین تک قالماسی چوخ چکمه‌دی. اوچونجو گونون آخشامی یاتماق واختی یاشلی بیر آدامی اونون یانینا گتیردیلر. کیشی آلتمیش یاشینی دولدورموشدو. سلقه‌ایله وورولموش ساققالی اونون چال بیغینی قابارتدیغی حالدا، تازاجا بورا گتیریلدیگینی گؤستریردی. کیشی اوتوردو. جئبیندن سیگار پاکاتینی چیخاریب سوروشدو: – “چکرسن؟” سلیمان سیگاردان گؤتوردو. یاندیردیلار. کیشی هئچ نه دانیشمادان تمکینلی- تمکینلی سیگارین چکدی. ذره‌جه نیگرانلیق، هیجان اوندان سیزیلمیردی. سیگاری قورتاردی. –”منیم آدیم جهانگیردی”- دئیه گؤزلرینی سلیمانین گؤزلرینه ذیلله‌دی. بیر آز دایاندی. سونرا گولومسه‌ییب سوروشدو:-“بس سیزین آدینیز؟”
– سلیمان!
– منسیزده سنین یئرین دار ایمیش سلیمان!، باغیشلا!، آنجاق من بیر ایکی هفته‌نین قوناغییام. هاچاندان بورداسان؟
– اوچ آی‌دی تخمینا.
– سیز نئجه؟ ائله بیل تازا گلیبسینیز؟
– ایکی ساعات‌دی.
– ائشیکده نه خبر؟
– من “قصر” زیندانیندان گلمیشم، ائشیکدن خبریم یوخدور. آمما ائله بیل بورا چوخ شولوقلاشیب!
– ائله‌دیر. سیز چوخداندی زیندانداسینیز؟
کیشی گولومسه‌دی. سونرا دئدی؟:
– چوخداندی.
– بس ایندی نه عجب بورا گتیربلر سیزی؟
– نه چوخ بهانه. آنجاق بیر سؤز وار، ایسته‌ییرلر یادیمدان چیخمایا کی من بیر زیندانی‌یم. هردن بیر یادیما سالارلار.
– مگر زیندانی دئییلسینیز؟
– اول‌لر زیندانی ایدیم، سونرا زینداندا قالماغی اؤیرندیم. ایندی اوردا یاشاییرام من.
سلیمان هئچ نه دئمه‌دی، فیکره دالدی “یانی نه اولسون؟… زینداندا یاشاماق نه دئمکدیر؟”
سلیمان هله فیکرده‌ایکن جهانگیرین خورولتوسو قووزاندی.

***

گئتدیکجه سلیماندا جهانگیره نیسبت یاخینلیق حیسی اویانیردی. هله بیر هفته باشا چاتمامیش سلیماندا جهانگیره بیر دایاق کیمی سؤیکنه ‌بیله‌جک دویغوسو یارانمیشدی. او باشیندان کئچنی جهانگیره دانیشمیشدی. ایندی چوخ زامان توموردو، فیکره دالیردی. جهانگیر ایسه اونون ذئهنینی پوزماق ایسته‌میردی، آمما اونون گاهدان بیر دانیشدیغیندان دویوردو کی سلیماندا گؤردویو آداما و اوندا دویدوغو سئودایا نیسبت بیر نوع وورغونلوق یارانیب. اونا گؤره ده بیر گون سلیمان دیله گلیب، “دئییرم ای جهانگیر عمی گؤره‌سن او نئجه آدام‌ایمیش؟ کئشگه چوخ تانیییردیم اونو” … دئینده، جهانگیر مهریبان باخیشیلا اونو اوخشاییب، سونرا دئمیشدی:
– اونو اؤزووه نیسگیل ائله‌مه اوغول. نه چوخ ائله آداملار دؤرد دؤورنده. ائله بورداجا باخ، ائله بو یانیمداکی سئللولدا، او بیریسینده، ائشیکده؛ نییه اوزاغا گئده‌ک؟ ائله سنین اؤزونده، اؤز ایچرینده یاشاییر او. اؤزونده تاپا بیلرسن اونو. آنجاق بیر سؤز وار. اونون بوش یئری دولمالیدیر. کیم دولدوراجاق؟ سن، سنین تایلارین.
– من؟ یوخ، یوخ جهانگیر عمی! منده او لیاقت هانی؟
– اولماسایدی سنی اونا یولداش سانمازدیلار.
– من هارا، او هارا آی جهانگیر عمی! من سیزه دئدیم. من ایکی دانا کیتابا گؤره بورا دوشموشم. من بیر سورو آدام ایچینده تکجه وئریلن شعارلارا سس وئرمیشم. اونلار بو شله‌نی منه چاتیبدیلار. یوخسا من کیم، او کیم؟
– هره‌نینکی بیر جور باشلاییر اوغول. بئله ایشلر گؤروب- گؤتورمه‌دی. آدام یول اوزونو اؤیره‌نر. بسله‌نر. البته آدامین اؤزونه‌ده قالیب؛ هانسی یولو سئچمه‌سی‌ده وار. آنجاق سن او دوققوز گونده اؤز یولونو سئچدین. یوخسا بورا گله‌سی اولمازدین. قاییداردین یولداشلاریوین یانینا. دئمک، دئدیگین شله‌نی اونلار سنه چاتمادیلار، سن اؤزون گؤتوردون اونو.
– یوخ، من بئله شله‌نین چکنی دئییلم جهانگیر عمی!
جهانگیر اوتوردوغو یئردن دالییا چکیلیب دووارا سؤیکندی. آرتیق بیر سؤز دئمه‌دی. یارانمیش سوکوتون آغیرلیغینی سلیمان اؤز چییینلرینده حیس ائدیردی. اوزون زامان دایاندی، نهایت دؤزه بیلمه‌ییب آیاغا دوردو. بیر سیگار گؤتوروب دوداغینا قویدو، گؤزتچینی سسله‌دی. قاپاق آچیلدی، گؤزتچی قاپاقدان باییرا چیخان سیگاری یاندیردی. قاپینین بو اوزونده سومورولان سیگارین توستوسو سلیمانین قانینا ایشله‌دی. باشینی گیجلتدی. او چییینینی دووارا وئریب، یئره اوتوردو. ریخوت بوتون جانینا یاییلدی. هاچاندان هاچانا اؤزو ایله دانیشان کیمی دیله گلدی:
– دوغرودان دا بس نه اوچون بیر بئله سئللولو بوشلاییب، منی بورا گیتردیلر. اونلارا کی یقین اولوب من بیر ایشین صاحابی دئییلم، بس نئیه منی دوستلاریمین یانینا قایتارمادیلار. یانی بیر سؤز دانیشماماغا گؤره؟ آخی منیم کی بیر سؤزوم یوخدو دانیشام.
– یانی اولسایدی دانیشاجاغدین؟
جهانگیرین قافیل سورغوسو سلیمانی دیسکیندیریر. آزجا دایانیر، سونرا دئییر:
– یوخ…، دانیشمازدیم.
– نه اوچون دانیشمازدین؟
– آخی ….
قاپی‌نین لاپدان آچیلماسی سلیمانین جانین قورتاریر. دوکتوردو. سانکی کئیفی کؤکدی. جهانگیره باخمادان اوزون سلیمانا توتوب لاغا باشلاییر:
– نئجه سن قوچ چاق؟ یاخشی دیرچلیبسن بو بیر ایکی هفته‌ده. حتماً یارا- پاران توختاییب؟
– توختاییر!
– باخمادین سؤزومه، یوخسا ایندی ائشیکده ایدین.
– بیر سووالیم وار ایدی.
– سوروش!
– منیم کی پرونده‌م تکمیلدی، نه اوچون منی محکمه‌یه گؤندرمیرسیز؟
– هن؟ تکمیلدی؟ هئی- هئی… سنین کی هله تازا باشلاییر. سنین قاباقکی پرونده‌نی آتدیم زیبیل‌قابینا. بازجوئی‌یه‌ده چاغیرمایاجام سنی، هاچان دانیشماق ایسته‌سن اؤزون گلرسن. ایستمه‌سن ده، یئییب یات بوردا، کئفه باخ، آخیری خوشدو.
بونو دئییب دوکتور گئدیر. اونون گئتمه‌سی ایله برابر یئنی‌دن سوکوت سئللولو بورویور. اوزون زامان هئچ بیری دانیشماییر. نهایت جهانگیر آیاغا قالخیر، ایکی دانا سیگار گؤتورور، گؤزتچینی سسله‌ییر. سیگارین بیرین یاندیریر گلیر اوتورور. ایکینجی سیگاری بیرینجیسی‌نین اودویلا آلیشدیریب سلیمانا وئریر. سیگارین توستوسو یاواش- یاواش سوکوتون یئرین آلیر. جهانگیر سؤزه گلیر:
– دئمه‌دیم سنی او کیشی‌له بیر تره‌زییه قویوبلار، البته بیر سؤزده وار. اولا بیلر دوکتور سندن آجیق چیخماق ایسته‌ییر، آنجاق فرق ائتمز، هر حالدا سن هله بوردا قالمالیسان، گؤتوردوگون شله‌نی چکملی‌سن، بونو سنه دئمیرم کی اومودونو ایتیره‌سن. یوخ، دونیا چوخ بؤیوکدو. آنجاق دئییرم گؤزونو قاپییا ذیلله‌مییه‌سن کی “بو گون صاباح بوشلایاجاقلار منی”. دئییرم کی آغیر آرخایین اوتوروب، بورادا یاشاماغی اؤیره‌نه‌سن. حبس چکمه‌یین یولون تاپاسان.
– آخی بونلار منیم جانیمدان نه ایسته‌ییرلر؟ من نه ائیله‌میشم. نه اوچون منی بوردا ساخلاییبلار؟
– عصبلشمک لازیم دئییل، دوکتورون سؤزون خیردالاسان، من دئینه یئتیشرسن. او دئدی کی سنی داها چاغیرمایاجاق، نه اوچون چاغیرمیر؟ چونکی اونلارا یقین اولوب کی سنین بیر سؤزون یوخدو، آمما بونودا بیلیرلر کی سن بوراخمالی آدام دئییلسن، چونکی بو حالدا بوردان چیخسان، او کیشی‌یه تای اولا بیلرسن. باخ ائله بونا گؤره‌ده سنی بوشلامیرلار.
– سن دئییرسن نه قده‌ر منی بوردا ساخلایاجاقلار؟
– او بللی اولماز. دوکتور دئدی هاچان ایسته‌سن دانیشاسان، اؤزون گلرسن. بو سؤز یانی نه؟ یانی گلرسن، اوزدن ایراق پوخ یئدیمه، یالوار- یاخارا. یوخسا سنین دانیشماغا نه سؤزون وار؟ یالوار- یاخاری‌دا بوشونا قبول ائتمزلر. اونلار گره‌ک آرخایین اولالار کی سن دالینداکی شله‌نی یئره قویموسان. اوندا دا اولا بیلر کی اؤز شله‌لرین سنه چاتالار. قاباقکی سئللولدا سنله قالان اوغلانین شله‌سی کیمی. بیر شله، آنجاق …
سئللولون قاپیسی آچیلیر، گلن آدام سوروشور:
– سنین آدین نه‌دیر؟
– سلیمان.
– سنین کی؟
– جهانگیر.
– فرینجیوی چک باشیوا، دور گل!
جهانگیر گئدیر. سلیمان‌ایسه اوتوردوغو یئرده درین دوشونجه‌یه دالیر. جهانگیرین سون سؤزلری اوزون- اوزون اونو دوشوندورور. بیر آن اؤزونو چوخ زاواللی حیس ائدیر. اونا ائله گلیر کی بیر شئی بوغازینا تیخانیب، ائله‌بیل کیم‌ایسه اونون خیرتدگین چنگلله‌ییب سیخیر. گوجه‌نیب اؤزونو بو حالدان قورتارماغا چالیشدیقدا، بیردن “یوخ، یوخ. من بو ایشلرین گؤره‌نی دئییلم”- دئیه، یئریندن سیچراییر. گؤزتچی در حال قاپینی آچیر:
– نه های- کوی‌دی بوردا؟… سن کیمله دانیشیرسان؟
سلیمان چتینلیکله اؤزونو اله آلیر:
– یوخو گؤروردوم.
– آیاغ اوسته یوخو گؤروردون؟!
– گؤردوم ماشین منی باسیر، یئریمدن قالخدیم.
– دلی زاد اولمویاسان؟
– من دلی اولان دئییلم. سن آرخایین اول!
– مآا شاللاه!-
دئیه، گؤزتچی قاپینی چکیر باغلاییر.
سلیمان اؤزونو مزمت‌له‌ییر:- “گده بوردا قالماقدان سووای دا بیر شئی وار؟ نه ال- آیاغیوی داغیدیرسان؟ باخ او کیشی‌یه! باخ او قوجا کیشی‌یه! اؤزوندن اوتان!” فیکری‌ایله بیردن ال آتیر فیرینجی‌نین دویمه‌سین حیرصله یولوب، بیرینجی خطی دیوارا چکیر. – “لازیم اولونجا چکه‌جه‌یم بو حبسی”- دئییر.

(ایکینجی بؤلومون سونو)

چاپ

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *

سندلی اوزون حیکایه

یالقیزلیق، دویغولار، دوشونجه‌لر (۲)

نریمان ناظیم
www.ishiq.net

آذربایجان ادبیات و اینجه‌صنعت سایتی

سندلی اوزون حیکایه

یالقیزلیق، دویغولار، دوشونجه‌لر (۲)

نریمان ناظیم
www.ishiq.net

آذربایجان ادبیات و اینجه‌صنعت سایتی

سندلی اوزون حیکایه

یالقیزلیق، دویغولار، دوشونجه‌لر (۲)

نریمان ناظیم
www.ishiq.net

آذربایجان ادبیات و اینجه‌صنعت سایتی